In deze folder geeft het Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over een mucoïdcyste (ganglion) in de vinger. Wij adviseren u deze informatie zorgvuldig te lezen. Aanvullingen op deze informatie worden door uw behandelend arts aan u verteld.

Algemeen

Een ganglion of slijmcyste is een omkapselde holte gevuld met geel, geleiachtig vocht. Het ganglion kan ontstaan in het gewrichtskapsel, de peesschede of de gewrichtsband en komt vaak voor aan:

• De palmzijde van de vingers (zie hiervoor de folder ‘ganglion in de vinger’);
• De palm- of achterzijde van de pols (zie hiervoor de folder ‘ganglion in de pols’);
• De rugzijde van het eindgewricht van de vingers (mucoïdcyste).

Een ganglion kan veranderen van grootte, spontaan verdwijnen of openbarsten. Het is een goedaardige zwelling, onschuldig van aard, welke vaker voor komt bij vrouwen dan bij mannen. De oorzaak van een ganglion is vaak onduidelijk. Bij oudere mensen kan slijtage (artrose) een rol spelen en soms ontstaat een ganglion na bijvoorbeeld een polsbreuk. Specifieke werkzaamheden of hobby’s hebben geen invloed op het ontstaan van een ganglion. Een mucoïdcyste vormt zich vaak op de rugzijde van de vinger in het uiterste gewricht (DIP) en wordt veroorzaakt door slijtage in dit gewricht.

Een met geleiachtige vloeistof gevulde cyste bevindt zich aan de rugzijde van het laatste vingerkootje. Na het verwijderen is het litteken (zoals de stippellijnen) vaak wat groter dan de oorspronkelijke cyste.

Klachten

Bij een (pees)schedeontsteking van de Quervain kunt u last hebben van:

• Een hard aanvoelbare zwelling op de rugzijde van de vinger in het uiterste gewricht (DIP);
• Een zeurend gevoel, pijn bij buigen van de vinger;
• Een mucoïdcyste kan openspringen en een wondje veroorzaken.

Onderzoeken

U bespreekt uw klachtenpatroon met de arts en een lichamelijk onderzoek wordt uitgevoerd. In geval van verdenking op een mucoïdcyste wordt soms een röntgenfoto gemaakt.

Behandelmogelijkheden

Niet-operatieve behandeling

Een mucoïdcyste in de vinger hoeft geen klachten te geven en verdwijnt soms spontaan. In overleg met de patiënt kan dan ook worden besloten om af te wachten. Een niet-operatieve behandeling bestaat uit het leegzuigen van de cyste met een naald en het toedienen van ontstekingsremmers. De kans op terugkeer van de mucoïdcyste is echter groot, daarom wordt slechts zelden voor deze behandeling gekozen.

Operatieve behandeling

Tijdens een operatie wordt de mucoïdcyste in zijn geheel verwijderd en de strekpees en het gewricht ‘schoongemaakt’. De plek van de mucoïdcyste wordt dichtgemaakt door de omliggende huid wat op te schuiven. De operatie duurt ongeveer 10-20 minuten. De onderliggende slijtage van het gewricht verdwijnt niet door deze ingreep.

Voor de operatie

Voor de operatie dient u rekening te houden met onderstaande zaken:

• Draag makkelijke, ruimvallende kleding. Draag geen sieraden of nagellak;
• Neem een begeleider mee naar het ziekenhuis om u na de operatie te helpen met aankleden/ vervoer naar huis;
• Haal alvast pijnstilling in huis (paracetamol volstaat). Indien nodig krijgt u een recept voor extra pijnstilling. Geef eventuele allergieën voor de ingreep door aan de arts;
• Stop in overleg met de arts enkele dagen voor de operatie met bloed verdunnende medicatie. U kunt dit meestal één dag na de operatie weer hervatten.

Operatieve behandeling

De operatie gebeurt poliklinisch onder lokale verdoving of (minder vaak) in dagbehandeling onder verdoving van de gehele arm. Slechts zelden wordt gekozen voor volledige anesthesie. De arts overlegt met u wat in uw geval de beste optie is. Tijdens de operatie ligt u op de rug met uw arm opzij op een armtafel. Voor de start van de operatie kunt u een band (tourniquet) om de bovenarm krijgen. Deze band wordt, nadat de verdoving is ingewerkt, opgeblazen. Door de druk van de band worden de bloedvaten naar de hand dichtgedrukt. Gedurende de ingreep stroomt een korte periode geen bloed naar de hand. Zo wordt een beter zicht voor de chirurg gecreëerd. De druk van deze band kan als onprettig worden ervaren. Via een kleine snede langs de mucoïdcyste wordt de zwelling verwijderd en de strekpees en het gewricht ‘schoongemaakt’. Afhankelijk van de grootte en de exacte plek wordt de omliggende huid losgemaakt en opgeschoven. De huid wordt met hechtingen gesloten waarna de vinger wordt verbonden.

Hierna kan de band rondom de bovenarm weer leeglopen zodat de bloedaanvoer naar de hand weer hersteld. Dit kan kortdurend een prikkelend gevoel geven. In de meeste gevallen krijgt u direct of kort na de operatie een spalk rondom het laatste vingerkootje om deze rust te geven.

Na de operatie

• U dient het verband droog te houden. Met douchen is het handig om eerst een handdoek om de vinger/hand te doen en daarna een plastic zak. Mocht er toch water in de zak lopen dan vangt de handdoek dit op;
• De arts bepaalt hoe lang het verband moet blijven zitten (meestal tussen de 3 en 10 dagen);
• U dient de hand de eerste 3 dagen hoog te houden (hand hoger houden dan de elle boog) in verband met zwelling. Dit kan met behulp van een mitella die u krijgt aangemeten. Thuis kunt u de mitella eventueel afdoen en uw hand op een kussen ‘hoog’ leggen. ‘s Nachts kunt u uw hand het beste op een kussen laten rusten;
• Voor eventuele napijn kunt u paracetamol (maximaal 4 keer per dag twee tabletten van 500mg) gebruiken. Indien nodig krijgt u een recept voor extra pijnstilling;
• Wij adviseren u met een verband geen auto te rijden. De verantwoordelijkheid ligt bij uzelf. Voor meer informatie kunt u contact opnemen met uw zorgverzekeraar. Verzekeraars kunnen weigeren uit te betalen in geval van schade;
• De hechtingen worden na ongeveer 10-14 dagen door een verpleegkundige verwijderd;
• De coördinatie van bewegingen van uw arm en hand kunnen de eerste uren na de operatie nog lastig zijn als gevolg van de verdoving (langer als de gehele arm is verdoofd op de dagbehandeling);
• Het is van belang dat u de vingers regelmatig beweegt om stijfheids-klachten te voorkomen. Dit kunt u doen door vijf keer per dag de vingers recht te maken. Ook kunt u vijf keer per dag de vingers tien keer ontspannen buigen. Vermijd met kracht een vuist te maken;
• Daarnaast kunt u vijf keer per dag de vingers tien maal spreiden en sluiten, om het vocht uit de hand weg te pompen.

Hersteltraject

De duur van de herstelfase na een operatie van een mucoïdcyste in de vinger is variabel en afhankelijk van uw wondgenezing en herstel. De vinger is in het begin vaak wat gezwollen. Dit neemt na loop van tijd langzaam weer af. Soms komt het voor dat het litteken en het gebied rondom het litteken langere tijd (weken tot maanden) gevoelig is bij aanraking. Het litteken kan in de eerste periode ook hard aanvoelen. Deze klachten zijn vrijwel altijd tijdelijk. Indien de wond dicht en droog is kunt u het litteken twee keer per dag masseren met een verzorgende crème (vitamine E crème) om het litteken soepel te houden.

Handenteam

In enkele gevallen indien de spalk aangemeten dan wel vervangen moet worden of als begeleiding nodig is bij het opnieuw buigen van de vinger krijgt u een afspraak bij een van de handtherapeuten binnen ons Hand en Pols Expertise Centrum van Spijkenisse Medisch Centrum.

Mogelijke complicaties

Bij alle operaties bestaat een geringe kans dat complicaties zich voordoen. Voor de volledigheid noemen we de (zeer) zeldzame complicaties. Het is belangrijk dat u hiervan op de hoogte bent. Als u vragen heeft over de mogelijke complicaties, raden wij u aan om contact op te nemen met uw behandelend arts.

• Een wondinfectie, een nabloeding of een veranderd gevoel rondom het litteken. Neem bij roodheid, koorts, warm aanvoelen van de huid of erge pijnklachten contact op met het ziekenhuis;
• De geopereerde vinger is in zijn geheel een aantal weken wat stijver;
• Er kan stijfheid optreden in het eindgewricht hetgeen soms niet helemaal verdwijnt;
• De operatie aan een mucoïdcyste heeft tevens als zeldzame complicatie een verminderd gevoel bij het geopereerde deel door beschadiging van een zenuw;
• Na een trauma of operatie van de hand kunnen onbegrepen klachten ontstaan die niet direct te maken hebben met trauma of de operatie. Deze klachten omvatten roodheid, zwelling, een glanzende huid, stijfheid en pijn. Ook kan intolerantie ontstaan voor koude;
• Deze klachten komen slechts zeer zelden voor en zijn vaak tijdelijk;
• Hoewel de plastisch chirurg probeert de mucoïdcyste volledig te verwijderen bestaat een kans dat de cyste kan terugkomen.

Neemt u voor vragen, meer informatie of het afmelden van een afspraak contact op met polikliniek Plastische Chirurgie. De polikliniek is bereikbaar op 0181-65 82 28 of via de BeterDichtbij app. Raadpleeg de website www.spijkenissemc.nl voor actuele openingstijden. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen via het algemene telefoonnummer 0181-65 88 88.