In deze folder geeft Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over een kloofje in de anus (fissura ani). Wij adviseren u deze informatie goed te lezen. Aanvullingen op deze informatie worden door uw behandelend arts aan u verteld.

Wat is een fissura ani

Een fissuur is een kloofje - een fissura ani is een pijnlijk kloofje in de anus. Het kloofje loopt in de lengterichting en zit aan de voor- of achterkant in de middellijn van de anus. Een kloofje in de anus geeft meestal klachten in de vorm van een scherpe pijn tijdens of na de stoelgang, vaak met wat bloedverlies. Waarom het kloofje ontstaat en waarom juist op bepaalde voorkeursplaatsen in de anus, is niet precies duidelijk. Mogelijk heeft het te maken met een verhoogde spanning, een soort kramp van een deel van de kringspier en daardoor een verstoorde bloedvoorziening. Onbewust wordt door de pijn en de verhoogde spanning van een deel van de sluitspier de ontlasting opgehouden. Dat heeft tot gevolg dat de ontlasting hard wordt. Bij iedere stoelgang scheurt het kloofje weer open en het blijft op die manier hardnekkig bestaan.

Doel van het onderzoek

Meestal zijn de klachten zo duidelijk dat naast lichamelijk onderzoek geen verdere onderzoeken nodig zijn. Bij het lichamelijk onderzoek inspecteert uw behandelend arts de anus, waarbij de anus wat gespreid wordt om het kloofje te kunnen onderzoeken.

Behandelingsmogelijkheden

Meestal reageert een fissura ani op eenvoudige maatregelen. Het is belangrijk de stoelgang zacht te houden. Daarvoor is het eten van voldoende plantaardige vezels (zemelen, bruin brood) en het drinken van veel water nodig (zo’n 1½ liter extra per dag). Ook kan uw behandelend arts u medicijnen voorschrijven, bijvoorbeeld poeders van plantaardige vezels of een drankje.

Als eerste keuze van behandeling kan een bloed vaatverwijdende zalf worden voorgeschreven, die regelmatig in de anus op het kloofje moet worden aangebracht. Een bijwerking van dit zalfje is echter dat het hoofdpijn kan geven. Bij het merendeel van de patiënten is het lichaam na een of twee dagen gewend aan deze bijwerking en verdwijnt de hoofdpijn weer. Het definitieve resultaat kan pas worden beoordeeld na een behandelingsduur van ongeveer 3 maanden.

Wanneer de klachten niet op de eenvoudige maatregelen reageren en het kloofje blijft bestaan dan kan een botox injectie verlichting geven. De ingreep duurt kort maar is zonder narcose erg vervelend. De ingreep vindt dan ook plaats op de operatiekamer onder verdoving.

Voorbereiding op de ingreep

Ter voorbereiding op de ingreep doorloopt u een preoperatief screeningstraject via de afdeling Intake. U heeft gesprekken met een medewerker van de afdeling Intake, de anesthesioloog (= degene die u onder narcose brengt op de operatiekamer) en, indien u ook medicatie gebruikt, kan het zijn dat tevens een afspraak wordt gemaakt bij de ziekenhuisapotheker. Meer informatie over de voorbereiding kunt u lezen in de opnamegids, die u ontvangt bij uw afspraak op de afdeling Intake. Wij adviseren u al voor de ingreep de stoelgang door middel van een laxeermiddel zacht te maken. U kunt hiertoe bij de drogist eenvoudige (op suiker gebaseerde) laxeerdrankjes kopen. U mag in principe dezelfde dag weer naar huis. In verband met de toegediende verdoving mag u niet zelf naar huis rijden. Wij adviseren u vooraf vervoer naar huis te regelen.

De ingreep

Het doel van de ingreep is de verhoogde spanning in een deel van de sluitspier te verminderen. Dit wordt bereikt door in de inwendige kringspier Botox (= Botuline toxine) aan te brengen door middel van 2 injecties. Hierdoor ontstaat een tijdelijke vermindering van de spanning van de kringspier waardoor het kloofje kan genezen. Indien nodig kan deze behandeling worden herhaald.

Wanneer na meerdere keren Botox geen effect wordt verkregen, kan worden overwogen om een zogenaamde LIS methode te verrichten (LIS = Laterale Interne Sfincterotomie). Ook deze ingreep vindt plaats op de operatiekamer onder verdoving. Hierbij wordt via een klein operatie-wondje naast de anus het binnenste deel van de sluitspier aan de zijkant ingeknipt. Het operatiewondje wordt open gelaten om het risico van infectie zo klein mogelijk te houden.

Na de ingreep

Na de ingreep wordt u naar de uitslaapkamer gebracht. Als uw lichamelijke conditie het toelaat, wordt u naar de afdeling dagverpleging gebracht. Als u goed wakker bent, krijgt u een broodmaaltijd en drinken aangeboden. Het kan voorkomen dat u na de ingreep misselijk bent. Dit kan door de narcose komen en is van tijdelijke aard. De anesthesioloog spreekt meestal van te voren medicatie af tegen misselijkheid. U kunt hier om vragen. Uw pijnklachten zijn meestal direct na de ingreep sterk verminderd of zelfs verdwenen.

Naar huis

Voor uw ontslag uit het ziekenhuis komt uw behandelend arts, indien mogelijk, nog even bij u langs om te vertellen hoe de operatie is verlopen en om uw eventuele vragen te beantwoorden. Bij uw ontslag krijgt u een afspraak mee voor een controle bezoek op de polikliniek. De verpleegkundige noteert deze afspraak op uw afsprakenkaart. Een aantal dagen na de ingreep neemt een verpleegkundige van de afdeling dagverpleging contact met u op om te vragen hoe het met u gaat en om uw eventuele vragen te beantwoorden.

Herstel thuis

U kunt na de operatie zeker wat ongemak en pijn hebben, vooral bij zitten en op de rug liggen. U kunt hiervoor paracetamol als pijnstiller gebruiken. Per 24 uur mag u 8 tabletten van 500 mg gebruiken. Paracetamol is verkrijgbaar bij de drogist of apotheek en wordt niet vergoed door uw zorgverzekeraar. Wij adviseren u deze pijnstiller voor de behandeling al in huis te hebben.

Na een ingreep via de LIS methode is sprake van een open wondje. Het wondje groeit vanzelf weer dicht, meestal binnen twee weken. Gedurende deze tijd dient u het wondje goed schoon te houden. Wij adviseren u om 2x per dag het wondje te spoelen met water (bijvoorbeeld door te douchen) plus elke keer nadat u ontlasting heeft gehad.

De wond kan worden afgedekt met eenvoudige middelen (een gaasje of een maandverbandje). De wond kan desgewenst droog worden gedept met een gaasje. De verpleegkundige zal u hierover nadere uitleg geven. Wij adviseren u voor de behandeling een doosje gaas-compressen (10x10) en een rolletje Leukosilk te kopen. Deze zijn verkrijgbaar bij de drogist of apotheek en worden niet vergoed door uw zorgverzekeraar.

Het is belangrijk de ontlasting na de operatie zacht (brijachtig) te houden. U krijgt hiertoe bij uw ontslag naar huis een recept mee voor een laxeermiddel. U kunt ook bij de drogist eenvoudige (op suiker gebaseerde) laxeerdrankjes kopen. Ook het eten van voldoende plantaardige vezels (zemelen, bruin brood) en het drinken van veel water dragen bij aan een zachte stoelgang.

Mogelijke complicaties

Bij iedere ingreep kunnen complicaties voorkomen. Het is belangrijk dat u daarvan op de hoogte bent.

• De ingreep vindt plaats in bloedvat-rijk gebied (anus). Dit betekent dat na de ingreep wat bloedverlies kan optreden.
• Verlies van controle van de sluitspier. Vóór de ingreep spande u vrijwel onbewust de kringspier aan als u een windje, ontlasting of wat vocht voelde aankomen. Na de ingreep dient u de kringspier bewust aan te spannen om dit te beheersen. Meestal is dit van tijdelijke aard. Helaas kan echter in een zeer klein aantal gevallen enig verlies van deze controle langer duren.

Wanneer contact opnemen

U dient uw behandelend arts te waarschuwen indien:

• U koorts krijgt (hoger dan 38.5°C).
• De wond blijft bloeden of als de bloeding hevig is.

Neemt u voor vragen, meer informatie of het afmelden van een afspraak contact op met polikliniek Chirurgie. De polikliniek is bereikbaar op 0181-65 83 81 of via de BeterDichtbij app. Raadpleeg de website www.spijkenissemc.nl voor actuele openingstijden. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen via het algemene telefoonnummer 0181-65 88 88.