In deze folder geeft Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over botversterkende medicatie. Wij adviseren u deze informatie goed te lezen. Aanvullingen op deze informatie worden door uw behandelend arts aan u verteld.
Waarvoor wordt botversterkende medicatie gebruikt?
Dit medicament wordt u geadviseerd omdat er bij u sprake is van een van de volgende situaties:
- Gebruik van hormonale medicatie in het kader van preventieve behandeling borstkanker, die ontwikkeling van botontkalking (osteoporose) kan uitlokken;
- Naast oncologische medicatie zijn er bijkomende factoren zoals chronisch Prednisongebruik, die ontstaan van osteoporose kan versnellen;
- Er kan sprake zijn van uitzaaiingen van kanker in de botten, waarbij deze medicijnen kunnen helpen om het optreden van complicaties (als botbreuken) te verminderen;
- Vastgestelde Osteoporose (botontkalking), waarbij andere medicijnen door uw dokter voorgeschreven, in negatieve zin de botstructuur verder kan aantasten.
Hoe werken botversterkende middelen?
Zowel Bisfosfonaten als Denosumab zijn middelen, die aan botweefsel hechten en hierdoor de botafbraak remmen en het bot sterker maken.
Welke medicijnen vallen onder botversterkende medicatie?
- Alendroninezuur (Fosamax®);
- Ibandroninezuur (Bondronat®, Bonviva®);
- Risedroninezuur (Actonel®);
- Pamidronaat (APD);
- Zoledroninezuur (Aclasta®, Zometa®);
- Denosumab (Xgeva®)
Wanneer is botversterkende mediatie minder/niet geschikt?
- Bij een zeer sterk verminderde werking van nieren is voorzichtigheid geboden (behalve Denosumab);
- Voor start van therapie bij sterk verlaagde Calciumwaarde in het bloed (Hypocalciemie);
- Vrouwen: die zwanger willen worden of zijn, dan wel borstvoeding geven;
- Slikklachten door verminderde functie van de slokdarm (geldt alleen voor tabletten);
- Als u niet tenminste 30 minuten rechtop kan staan of zitten (geldt alleen voor tabletten).
Mag ik botversterkende medicatie met andere geneesmiddelen gebruiken?
U kunt de medicatie in combinatie met bijna alle geneesmiddelen gebruiken. Vertel uw huisarts, uw specialist, uw apotheek en uw tandarts wel altijd welke geneesmiddelen u gebruikt.
Bisfosfonaten in tabletvorm moet u minimaal een half uur voor kalkbevattende medicatie of zuivelproducten innemen. Voorbeelden zijn: calciumtabletten, bepaalde maagtabletten (Algeldraat®, Antagel®, Gastilox®, Maalox®, Regla-pH®, Rennie®, Ultacit®, Magnesiumoxide® en Magnesiumperoxide®).
Voor dat de behandeling start
- Dient een goed tandheelkundig onderzoek plaats te vinden;
- Als u een tandarts heeft, wordt u verzocht hier een afspraak ter controle te maken;
- Indien u geen tandarts heeft en/of belangrijke klachten van het gebit, kan uw dokter u verwijzen naar een kaakchirurg in het ziekenhuis;
- Overweeg ten sterkste het roken te staken.
Tijdens de behandeling
- Dient u goede mondhygiëne na te streven en regelmatig voor controle bij tandarts langs te gaan;
- Informeer uw (tand-)arts als u een tandheelkundige behandeling/ingreep moet ondergaan (bijvoorbeeld het trekken van tand/kies);
- Vertel degene die de behandeling verricht, dat u botversterkende medicatie gebruikt;
- In geval van gebitsproblemen (loszittende tand/kies, pijn en/of zwelling, zweer of pusafscheiding) neem dan direct contact op met de tandarts. Dit kan een teken van botbeschadiging in de kaak zijn.
Hoe gebruik ik botversterkende medicatie?
De medicijnen kunnen worden toegediend als tabletten of via een infuus. De dosering varieert van eenmaal per dag tot eenmaal per jaar, afhankelijk van de indicatie. Het kan zijn dat u voorgeschreven tabletten niet verdraagt of ernstige slokdarm- en/of maagklachten ontwikkelt. In dat geval kan behandeling met een infuus een goed alternatief zijn.
Bisfosfonaat via tablet
De bisfosfonaat per tablet moet minimaal een half uur voor het ontbijt ingenomen worden. Het is belangrijk dat u hierna 30 minuten rechtop blijft staan. Dit om te voorkomen dat de tablet uw slokdarm kan beschadigen.
Bisfosfonaat via het infuus
Bisfonaten via een infuus worden toegediend op de dagbehandeling van het ziekenhuis of als mogelijk is via een thuisservice. De frequentie varieert tussen 1x per maand en 1x per jaar. Uw arts spreekt dit met u af. Kan een behandeling niet doorgaan of wordt de toediening gestopt? Neem dan zelf contact op met uw oncologieverpleegkundige. Dit kan via telefoonnummer 0181-65 89 67.
Welke bijwerkingen kunnen er zijn?
In de bijsluiter van de apotheek staan alle bijwerkingen van botversterkende medicatie vermeld die ooit zijn voorgekomen. De meest voorkomende zijn:
- Maag- en darmklachten zoals een vol gevoel, misselijkheid en braken, of diarree;
- Hoofdpijn;
- Spier- en gewrichtspijnen.
In sommige gevallen:
Als u ernstige bijwerkingen heeft moet u stoppen met de bisfosfonaten. Neem daarom contact op met uw arts of dienstdoende collega.
- Zeer hevige pijn in de bovenbuik;
- Zwarte ontlasting;
- Hevige pijn in de kaak.
Welke controles zijn nodig bij het gebruik van botversterkende medicatie?
Er zijn geen specifieke bloedcontroles noodzakelijk tijdens het gebruik van deze middelen. Op indicatie kan afhankelijk van de reden van therapie een of meerdere keren een botdichtheidsmeting verricht worden (DEXA-scan).
Wat is het effect op vruchtbaarheid, zwangerschap en borstvoeding?
Voor mannen:
Voor zover nu bekend is, hebben botversterkende middelen geen invloed op de vruchtbaarheid.
Voor vrouwen:
Botversterkende medicatie wordt tijdens de zwangerschap ontraden. Het is het erg belangrijk om uw arts te vertellen als u een zwangerschap overweegt of al zwanger bent. Botversterkende medicatie kan namelijk bij het ongeboren kind afwijkingen veroorzaken. Het is dus belangrijk om tijdens het gebruik van deze medicatie een betrouwbaar anticonceptiemiddel te gebruiken. Omdat nog niet goed bekend is hoe lang bisfosfonaten voor een eventuele zwangerschap gestopt moeten worden, moeten de voordelen en de nadelen van het gebruik door vrouwen met een (toekomstige) zwangerschapswens goed afgewogen worden. U mag de medicijnen ook niet gebruiken als u borstvoeding geeft. Overleg de situatie met uw arts.
Tot slot
Inzien medische gegevens
Op mijn.spijkenissemc.nl kunt u uw medisch dossier inzien. U kunt ook inloggen via onze website www.spijkenissemc.nl.
Vergoeding ziekenhuiszorg
Niet alle ziekenhuiszorg wordt vergoed door uw zorgverzekeraar. Ook betaalt u altijd de hoogte van uw eigen risico. Vraag vooraf bij uw zorgverzekeraar na of uw bezoek en/of behandeling in het ziekenhuis wordt vergoed. Meer informatie vindt u op www.dezorgnota.nl.Neemt u voor vragen, meer informatie of het afmelden van een afspraak contact op met polikliniek Oncologie. De polikliniek is bereikbaar op 0181-65 81 60 of via de BeterDichtbij app. Raadpleeg de website www.spijkenissemc.nl voor actuele openingstijden. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen via het algemene telefoonnummer 0181-65 88 88.