In deze folder geeft Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over botankers en het plaatsen ervan. Wij adviseren u deze informatie goed te lezen. Aanvullingen op deze informatie worden door uw behandelend arts aan u verteld.

Wat is een botanker?

Botankers zijn titanium plaatjes die op de kaak in de mond worden vastgeschroefd. Dit kan poliklinisch met lokale verdoving of onder narcose. Dit laatste doen we als er meerdere botankers geplaatst moeten worden bij jonge kinderen.

Waarom een botanker?

Er zijn verschillende redenen voor het plaatsen van een botanker:

1. Groei onderkaak remmen

De behandeling is er op jonge leeftijd vaak op gericht om een te grote voorwaartse groei van de onderkaak te remmen. Dit is vaak het geval wanneer de ondertanden voor de boventanden in de mond staan. In deze gevallen vraagt de orthodontist vaak om vier botankers te plaatsen: twee in de bovenkaak zoveel mogelijk achter in de mond en twee in de onderkaak zoveel mogelijk voor in de mond.

De orthodontist zet hier kort na plaatsing van de botankers elastieken tussen om zo de onderkaak te remmen in zijn groei. De resultaten met deze behandelmethode zijn erg goed. Het lukt zo vaak om een operatie op latere leeftijd te voorkomen. Wel is het zo dat deze behandeling alleen een goed resultaat heeft wanneer de botankers en de elastieken geplaatst zijn voordat de groeispurt begint.

2. Verplaatsen van tanden

Een andere indicatie voor het plaatsen van botankers is het verplaatsen van (groepen) tanden. Als met een gewone beugel tanden moeten worden verplaatst, komen op de andere tanden ook krachten te staan (dit is afhankelijk van de verplaatsing). Trek- of duwkrachten worden ook wel reactiekrachten genoemd. Vaak verplaatsen deze andere tanden dan ook terwijl dit eigenlijk niet de bedoeling was.

Met botankers kun je deze ongunstige krachten opvangen en kiezen of groepen tanden verplaatst worden zonder dat ongunstige krachten op de andere tanden of kiezen worden uitgeoefend. Deze indicatie voor het plaatsen van botankers kan op iedere leeftijd worden toegepast. De ingreep vindt plaats in nauwe samenwerking met de behandelend orthodontist. De resultaten zijn zeer goed.

Voor het plaatsen van de botankers is een (kleine) operatie nodig. Een botanker is van titanium, een materiaal waar het lichaam goed tegen kan, maar waarbij altijd toch de kans bestaat dat een botanker loskomt. In dat geval plaatsen we vaak nog een keer een botanker.

Voorbereiding

Voor de ingreep bespreken we uw medische voorgeschiedenis. Uw medicatie wordt doorgenomen en in het EPD (het elektronisch patiëntendossier) genoteerd. Neemt u daarom bij ieder eerste bezoek aan de polikliniek MKA-chirurgie een actuele medicatielijst mee. Verder leggen we kort de operatie uit en bespreken we de aan de ingreep verbonden risico’s met u.

Behandeling

Het plaatsen van botankers kan zowel poliklinisch als onder narcose plaatsvinden. Dit is afhankelijk van de leeftijd van de patiënt en de hoeveelheid botankers die geplaatst moeten worden. Bij poliklinische behandeling krijgt u met een dunne flexibele naald een verdoving in de buurt van de locatie van het botanker. Nadat de verdoving goed is ingewerkt, wordt eerst de werking voorzichtig getest. Met een mesje wordt er nu een snede in het tandvlees gemaakt waarna het botanker geplaatst kan worden. Met twee of drie schroeven wordt het botanker op het bot vastgezet. Na spoelen wordt het tandvlees weer gehecht met een oplosbare hechting.

Afbeelding: botankers in tandvlees

Afbeelding: botankers aan beide zijden

Na de behandeling

Het is belangrijk dat u het gezicht wat koelt met ijs. Zorg dat u binnen ongeveer een week een afspraak heeft bij uw orthodontist om de botankers te activeren. U mag alles eten. Vermijd alleen hard voedsel zolang de wondjes niet volledig genezen zijn.

Wond- en mondverzorging

Het schoonhouden van de mond is erg belangrijk. U kunt uw tanden gewoon poetsen met een zachte tandenborstel. U krijgt een recept mee voor het mondspoelmiddel Perio Aid, waarmee u de dag na de ingreep mag starten met spoelen. Doe dit twee keer per dag, gedurende maximaal 7 dagen. Gebruikt u dit middel langer? Dan bestaat de kans op bruine aanslag op tong en tanden. Maak uw mond schoon na alle maaltijden én ’s avonds voordat u gaat slapen.

Roken

De eerste vijf dagen na de behandeling is het beter om niet te roken. Roken heeft een nadelige invloed op de wondgenezing.

Pijnbestrijding

Heeft uw kaakchirurg geen andere pijnstiller voorgeschreven? Dan kunt u een tablet paracetamol innemen. Gebruik geen Aspirine® want dit geeft een grotere kans op nabloeding. Neem de pijnstiller voordat de verdoving volledig is uitgewerkt, bijvoorbeeld direct bij thuiskomst.

Zwelling

Om zwelling te voorkomen, kunt u de wang koelen met een plastic zakje met ijs of met een koelelement in een washandje. U koelt de wang vanaf de eerste dag 10 minuten, ieder uur. Koelen moet u meteen de eerste dag doen. Doet u dit niet dan heeft het daarna nauwelijks tot geen effect meer.

Eten

Misschien kunt u de eerste dag(en) na de behandeling moeilijker eten. In dat geval kunt u vloeibaar eten gebruiken totdat de verdoving is uitgewerkt. Het is beter om de eerste dagen geen warme dranken te gebruiken omdat de wond weer kan gaan bloeden. Ook het eten van sterk gekruide gerechten raden wij af, evenals het eten van hard en taai voedsel zoals stokbrood, chips en appels.

Complicaties

Er kan een nabloeding optreden. Als dit gebeurt, vouw dan een verbandgaas dubbel en leg deze op de operatiewond. Druk dit daarna gedurende dertig minuten stevig aan en blijf de wang goed koelen. Dit stimuleert een goede bloedstolling.

Als dit niet helpt, moet u de MKA-polikliniek bellen. Telefoonnummer 0181-65 85 93.

Neemt u ook contact op met de polikliniek in één van de volgende situaties:

• de klachten nemen na twee of drie dagen toe;
• de zwelling neemt niet af;
• u krijgt koorts boven de 38,5°C;
• u maakt zich zorgen.

Neemt u voor vragen, meer informatie of het afmelden van een afspraak contact op met polikliniek Kaakchirurgie. De polikliniek is bereikbaar op 0181-65 85 93 of via de BeterDichtbij app. Raadpleeg de website www.spijkenissemc.nl voor actuele openingstijden. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen via het algemene telefoonnummer 0181-65 88 88.