In deze folder geeft Spijkenisse Medisch Centrum u algemene informatie over beenmergonderzoek. Wij adviseren u deze informatie goed te lezen. Aanvullingen op deze informatie worden door uw behandelend arts aan u verteld.

Wat is een beenmergonderzoek

Bij een beenmergonderzoek worden beenmergcellen afgenomen voor microscopisch en/of immunologisch onderzoek. Hiervoor wordt met een holle naald de beenmergholte aangeprikt, meestal in het bekken boven de linker- of rechterbil (zelden in het borstbeen).

Beenmerg is een sponsachtige, rode substantie in het binnenste gedeelte van de botten. Beenmerg zit vooral in het bekken, het borstbeen, de ribben en de ruggenwervels. Het beenmerg is verantwoordelijk voor de aanmaak van bloed. Bloed bestaat uit rode bloedcellen, witte bloedcellen en bloedplaatjes. Bij beenmergonderzoek worden twee soorten materiaal afgenomen.

Beenmerg aspiraat

Door de in het beenmerg ingebrachte naald worden met een spuit losse beenmergcellen opgezogen (= beenmergpunctie). Dit ziet eruit als bloed. Het aspiraat kan worden gebruikt voor:

• onderzoek naar de vorm en structuur van de beenmergcellen;
• immunologisch onderzoek. Hierbij worden diverse typen cellen en fasen van ontwikkeling in beeld gebracht;
• cytogenetisch onderzoek. Hierbij wordt gekeken naar eigenschappen en afwijkingen in het erfelijk materiaal van beenmergcellen.

Botbiopt

Hierbij wordt met een iets dikkere naald een pijpje bot weggenomen. Dit wordt microscopisch onderzocht door de patholoog.

Doel van het onderzoek

De indicatie voor het onderzoek wordt gesteld door uw behandelend arts, bijvoorbeeld omdat afwijkende cellen of celhoeveelheden in uw bloed zijn gevonden. Het kan ook zijn dat een andere ziekte of afwijking bij u is vastgesteld, waarbij het van belang is te weten of deze ook in het beenmerg voorkomt.

Voorbereiding op het onderzoek

Een beenmergonderzoek wordt in dagbehandeling uitgevoerd op de Behandelpolikliniek, eerste etage, route 109. U hoeft voor dit onderzoek niet nuchter te zijn. Vertel uw behandelend arts in ieder geval vóór het onderzoek:

• of u zwanger bent;
• of u allergisch bent voor bepaalde medicijnen of materialen;
• welke medicijnen u gebruikt (bijvoorbeeld bloedverdunners of insuline);
• of u een longziekte, epilepsie of andere aandoening heeft;
• of u een hartafwijking en/of hartgebrek heeft.

Soms is het nodig een paar dagen voor het onderzoek te stoppen met het innemen van bepaalde medicijnen (bijvoorbeeld bloedverdunners). Uw behandelend arts zal dit met u bespreken. Wij verzoeken u uw patiëntenkaart mee te nemen op de dag van het onderzoek en een actueel medicatieoverzicht, dat verkrijgbaar is bij uw apotheek.

Wij adviseren u niet knellende en makkelijk zittende kleding te dragen en geen sieraden te dragen en/of waardevolle spullen mee te nemen naar het ziekenhuis. Het ziekenhuis is niet aansprakelijk voor diefstal, vermissing of beschadiging van uw eigendommen.

Het onderzoek

Een verpleegkundige zal u ontvangen en begeleiden. U wordt verzocht uw broek of rok uit te doen en uw onderbroek net over de heupen naar beneden te doen. Daarna mag u op uw linkerzij op de onderzoeksbank gaan liggen met de knieën opgetrokken. Uw behandelend arts gaat achter u staan en bepaalt de punctieplaats ter hoogte van uw bekken en desinfecteert de huid met roze gekleurde chloorhexidine. Vervolgens worden de huid en spieren plaatselijk verdoofd. Het aanprikken voelt u kort. De verdoving werkt tot het botvlies, het bot zelf kan niet worden verdoofd. Als de verdoving is ingewerkt, start de arts met het onderzoek. Met behulp van een scherpe, stevige naald wordt een gaatje in het bot geprikt en een beetje beenmerg opgezogen. Het opzuigen van het merg duurt enkele seconden en kan een doffe, felle pijn geven, soms uitstralend naar de benen. Vervolgens wordt het botbiopt genomen. Dit gebeurt met een draaiende, borende beweging. Het onderzoek duurt ongeveer 10 tot 15 minuten.

Na het onderzoek

Na het onderzoek wordt u verzocht op uw rug te gaan liggen met opgetrokken knieën. Op deze manier wordt het wondje dichtgedrukt en worden nabloedingen voorkomen. Vaak wordt ook een opgerolde handdoek op de plaats van de prikplek gelegd. U blijft in deze houding 2 uur na het onderzoek op de afdeling liggen. Daarna controleert de verpleegkundige of het wondje dicht is. Als dat het geval is wordt de plaats van de punctie afgedekt met een pleister. U kunt weer normaal lopen, douchen en werken. Het is mogelijk dat u een paar dagen een beurs gevoel houdt op de punctieplaats. Bij pijnklachten kunt u paracetamol, bij voorkeur zonder coffeïne, gebruiken. Zie voor de juiste dosering de bijsluiter in de verpakking.

Mogelijke complicaties

Een beenmergonderzoek is over het algemeen een veilig onderzoek. Zoals bij elk onderzoek kunnen echter complicaties optreden. Indien na het onderzoek klachten optreden, bijvoorbeeld toenemende zwelling, bloeding, heftige pijn of koorts, neemt u dan contact op met uw behandelend arts via de medewerkers van de polikliniek Inwendige Geneeskunde. Zij zijn op werkdagen bereikbaar via telefoonnummer 0181-65 83 50. Op andere dagen en tijden kunt u contact opnemen met de medewerkers van de receptie van het Spijkenisse Medisch Centrum. Zij zijn 24 uur per dag, 7 dagen per week bereikbaar op telefoonnummer 0181-65 88 88. De medewerkers verbinden u door met de dienstdoende arts-assistent, die u verder helpt.

De uitslag

Uw behandelend arts zal de uitslag van het onderzoek met u bespreken bij uw volgende bezoek. De verpleegkundige zal een afspraak voor u maken en deze noteren op uw afsprakenkaart.

Neemt u voor vragen, meer informatie of het afmelden van een afspraak contact op met polikliniek Interne Geneeskunde. De polikliniek is bereikbaar op 0181-65 83 50 of via de BeterDichtbij app. Raadpleeg de website www.spijkenissemc.nl voor actuele openingstijden. Buiten kantooruren kunt u contact opnemen via het algemene telefoonnummer 0181-65 80 88.